Ticaret Bakanlığı’nın aldığı yeni kararla birlikte, yurt dışı merkezli e-ticaret sitelerinin Türkiye’ye satış yapabilmesi için yerel temsilci bulundurma zorunluluğu getirildi. Amazon, Aliexpress, Shein gibi dev platformları etkileyecek bu değişiklik, tüketici haklarından vergi düzenlemelerine kadar birçok alanı ilgilendiriyor.
İnternet Alışverişlerinde Yeni Dönem Başladı
2025 itibarıyla Türkiye’de internetten alışveriş yapan tüketiciler için önemli bir değişiklik yürürlüğe girdi. Özellikle yurt dışı merkezli e-ticaret siteleri üzerinden yapılan alışverişlerde, yerel temsilci zorunluluğu resmen başladı. Artık Türkiye’ye satış yapmak isteyen yabancı e-ticaret platformları, ülke içinde bir temsilci atamak ve belirli yasal sorumlulukları üstlenmek zorunda olacak.
Bu düzenleme, Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan yönetmelikle hayata geçirildi. Amaç, hem tüketici haklarını korumak hem de vergi denetimini daha etkili hale getirmek.
Yeni Düzenleme Kimleri Kapsıyor?
Yeni uygulama, özellikle Çin merkezli ve ABD merkezli büyük e-ticaret platformlarını hedef alıyor. Türkiye’ye doğrudan satış yapan ve ürünlerini gümrükten geçirerek tüketiciye ulaştıran tüm platformlar bu kapsama giriyor. Bunların başında şunlar geliyor:
Bu sitelerin Türkiye’de bir temsilcilik açmaları, vergi kaydına geçmeleri ve tüketici şikayetlerine cevap verecek bir sistem kurmaları gerekiyor.
Yerel Temsilci Ne İşe Yarayacak?
Yeni dönemde atanan yerel temsilcilerin yasal yükümlülükleri oldukça geniş. Bu temsilciler, tüketicilerin yaşadığı sorunlara yanıt vermekle kalmayacak, aynı zamanda satılan ürünlerin güvenliğinden ve beyan edilen bilgilerden de sorumlu olacak.
Yerel temsilcinin üstleneceği bazı sorumluluklar:
- Tüketici şikayetlerini ve iadeleri takip etmek
- Vergisel yükümlülükleri yerine getirmek
- Ürün güvenliği ve sertifikasyon denetimlerinde muhatap olmak
- Reklam ve tanıtım faaliyetlerinde Türk mevzuatına uygun hareket etmek
Tüketici İçin Ne Değişecek?
Bu düzenleme özellikle tüketici hakları açısından büyük bir adım olarak değerlendiriliyor. Daha önce yurt dışından alınan ürünlerde yaşanan problemler, muhatap bulunamaması nedeniyle çoğu zaman çözümsüz kalıyordu. Yeni sistem sayesinde artık tüketiciler, ürünle ilgili yaşadıkları sorunları Türkiye’deki temsilci aracılığıyla çözebilecek.
Tüketiciler için getirilen başlıca avantajlar:
- Kolay iade ve değişim süreçleri
- Daha hızlı ve güvenli teslimat
- Yerel mevzuata uygun ürün bilgisi ve garanti süresi
- Türkçe destek ve müşteri hizmetleri
Vergi ve Gümrük Tarafında Yeni Düzenlemeler
Yerel temsilci zorunluluğu, sadece tüketici hakları değil, aynı zamanda vergi denetimi açısından da kritik bir rol oynayacak. Artık yurt dışından gelen her ürün, daha sıkı denetimlerden geçecek ve KDV ile gümrük vergileri düzenli olarak alınacak.
- 150 Euro üzeri siparişlerde gümrük vergisi muafiyeti kaldırıldı.
- Yerel temsilci aracılığıyla yapılan satışlar, e-fatura ve e-arşiv sistemine dahil olacak.
- Vergi kaçakçılığının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Bu kapsamda Türkiye’ye satış yapan firmaların, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) sistemine kayıt olması ve mali yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesi gerekiyor.
Küçük Satıcılar ve Dropshipping Yapanlar Ne Yapacak?
Yeni düzenleme sadece büyük platformları değil, aynı zamanda yurt dışı üzerinden satış yapan küçük satıcıları ve dropshipping yapan girişimcileri de doğrudan etkiliyor. Artık Türkiye pazarına ürün sokmak isteyen her satıcının yerel bir muhatap göstermesi veya büyük bir platformun çatısı altında hareket etmesi gerekecek.
Alternatif olarak küçük satıcılar, şu yöntemleri izleyebilir:
- Türkiye’de bir gümrük müşaviri ile anlaşmak
- Yerel bir dağıtım ağı kurmak
- Platformlar arası satış (örneğin Amazon üzerinden Türkiye’ye değil, Amazon.com.tr üzerinden satış yapmak)
Peki Bu Düzenleme Kalıcı Olacak mı?
Uzmanlara göre bu düzenleme, küresel ölçekte uygulanan e-ticaret politikalarıyla uyumlu. Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkeler de son yıllarda benzer uygulamaları hayata geçirdi. Türkiye’nin bu adımı, yerli üreticiyi korumak, vergi gelirlerini artırmak ve tüketiciyi desteklemek amacı taşıyor.
Ancak uygulamanın detaylarında bazı esnekliklerin sağlanabileceği ve belirli geçiş sürelerinin tanınabileceği ifade ediliyor.
