İsrail’in Gazze Şehri Offensive: Yüksek Riskler ve Maliyetler

İsrail, Gazze Şehri’nde Hamas’a karşı başlatacağı kapsamlı askeri operasyon için hazırlıklarını hızlandırıyor. Bu operasyon, Gazze’deki en yoğun çatışma alanlarından biri olan şehirde, önemli bir askeri strateji olarak öne çıkıyor. Son günlerde, İsrail tankları ve askerleri Gazze Şehri’nin kenarlarına yaklaşırken, bölgedeki çatışmaların yoğunluğu artmış durumda. Bu durum, bölgedeki gerilimin ne denli yüksek olduğunu gözler önüne seriyor.

İsrail güvenlik kabinesi, bu operasyonun adını “Gideon’un Arabaları B” olarak belirleyerek, şehir çevresine kadar beş IDF (İsrail Savunma Kuvvetleri) bölüğünü konuşlandırdı. Ayrıca, yaklaşık 60,000 rezervistin göreve çağrıldığı bildirildi. Madison Politika Forumu’ndan John Spencer, bu operasyonun ölçeğinin eşi benzeri görülmemiş olduğunu belirtiyor. Spencer, “Bu, IDF’nin karşı karşıya kaldığı en büyük zorluk olacak. Gazze’nin kalbinde, Hamas’ın en güçlü kalesinde yoğun bir yerleşim var. Tünellerin ne olduğunu anlamak için içeri girmeden bilemezsiniz” diyor.

Hamas, Gazze Şehri’ni korumak için savunma hatları oluşturmuş durumda. Ancak IDF, bu engellerin etrafında manevra yapma konusunda yaratıcılık göstermiştir. İsrail, Gazze Şehri’ne daha fazla askeri güç göndermeyi planlıyor. Spencer, “Eğer amacınız Gazze Şehri’ni Hamas’ın askeri yeteneklerinden arındırmak ve rehine aramaksa, bu ölçeğe ihtiyacınız var” diye ekliyor.

Eski Gaza Bölgesi Komutanı Gadi Shamni, Gazze Şehri’nin kalabalık bir yer olduğunu, mülteci kampları, yoğun mahalleler ve yüksek binaların bulunduğunu belirtiyor. “İnsanlar, IDF’nin yer üstünde ve altında kontrol sağladığını söylüyor, ancak son kampanya bunu her zaman doğru göstermedi. Tünelleri yok etseniz bile, Hamas bunları hızlı bir şekilde yeniden inşa edebilir. Daha fazla güçle daha uzun süre kalırsanız, diğer tarafa saldırı yapma fırsatları yaratmış olursunuz” diyor.

Bir eski İsrailli güvenlik yetkilisi, IDF’nin askeri olarak Gazze’yi fethetme kapasitesine sahip olduğunu, ancak bunun her iki taraf için de muazzam maliyetleri olacağını belirtmektedir. IDF’nin, “önce her şeyi yok et” yöntemini benimseyerek, hava kuvvetleriyle bombardımanlar yapacağını ve geniş çaplı şarjlar kullanacağını ifade ediyor. Bu süreç, yavaş bir ilerlemeye neden olabilir. Shamni, Hamas’ın tünellerinin hala en güçlü savunma unsuru olduğunu vurguluyor.

Hamas, yer altındaki tünel ağı sayesinde komutanların ve savaşçıların pozisyonlar arasında hareket etmesine ve saldırılardan kaçınmasına olanak tanıyor. Spencer, “Gaza Şehri’ne girecek olan IDF, 2023’teki IDF değil. Hızlı bir şekilde insansız hava araçları, robotlar ve tünel savaşına yönelik özel birliklerin kullanımı gibi konularda çok şey öğrendiler” diyor. Ölçeği göstermek için Spencer, 2004’taki Fallujah savaşıyla bir kıyaslama yapıyor. “Deniz Piyadeleri, Fallujah’ı temizlemek için yaklaşık iki hafta harcadı. Yaklaşık 68,000 yapı temizlendi, sanki biri onları fiziksel olarak kontrol etti” diyor. Tüm beş IDF bölüğü bu şekilde çalışsaydı, kesinlikle birkaç ay içinde tamamlanabileceğini belirtiyor.

Ancak düşman her zaman bir oy kullanır; aceleye getirilmiş bir başarısızlık riski vardır. Eski bir İsrail güvenlik yetkilisi, operasyonu “telescopic” yani çok yavaş bir ilerleme olarak tanımlıyor ve her aşamada Hamas’a bir anlaşma yapma şansı tanıdığını belirtiyor. Başbakan Netanyahu, planlanan Gazze ele geçirmenin kapsamını genişlettiğini ve “İsrail’in bu işi bitirmekten başka seçeneği yok” olduğunu ifade etti. Givati Tugayı’ndan askerler, Jabaliya bölgesinde, “Gideon’un Arabaları” operasyonunun bir parçası olarak görev yapıyor.

Rehinelerin durumu hakkında ise yetkili, “Bazı rehinelerin öleceğini düşünüyorum. Daha fazla birliğin gönderilmesini bekleyebilirim, IDF şehir alanlarını ele geçirmek için büyük bir güç kullanıyor” diyor. Shamni, Hamas’ın rehineleri, 20’sinin hala hayatta olduğu düşünülen 50 rehineyi, saldırılardan kaçınmak için savaş bölgelerine taşıyabileceğine dikkat çekiyor. Rehinelerin tahliyesi ise karmaşık bir sorun olarak görülüyor. “Kimlerin çıkacağını, ne kadarının çıkacağını ve nasıl tepki vereceklerini bilemezsiniz; ya da Hamas’ın çıkmalarına izin verip vermeyeceğini bilemezsiniz” diyor.

“Birçok kişinin tahliye olacağını düşünmüyorum ve o zaman savaşacak bir yerin dolu olması gibi zor bir ikilemle karşı karşıya kalıyorsunuz” diye ekliyor. Spencer, tarihin gösterdiği üzere, sivillerin yaklaşık %10’unun kalmayı tercih ettiğini vurguluyor. “Bir milyonun sadece %10’u bile, 100,000 insan demektir” diyor. Shamni, operasyonun uzun süreceğini öngörerek, “İki ay yüzeyin ele geçirilmesi için yeterli olabilir, ancak ardından tünelleri temizlemeniz gerekecek. Bu çok fazla insanın hayatına mal olacak” diyor.

Shamni, Hamas’ı yenmenin ve rehineleri geri getirmenin iki ayrı hedef olduğunu ve bunun yıllarca sürecek bir çatışma riski taşıdığını belirtiyor. Spencer, ileriye doğru gitme kararını “hesaplanmış bir risk” olarak nitelendiriyor ve “Askeri eylemin tehlikeleri var, ancak rehineleri öldürme riski ile onları aç bırakma ve işkence etme ihtimalini tartarsınız. Askeri baskı son çare olmalı. Gazze Şehri’ni fethetmeden, Hamas bir sığınak tutmaya devam edecektir” diyor.

Bu operasyonun sonuçları, bölgedeki dengeleri değiştirebilir ve uzun vadede kalıcı etkiler bırakabilir. Askeri stratejiler, insani kayıplar ve uluslararası tepkiler, bu karmaşık durumun bir parçası olarak ortaya çıkacak ve gelişmeler dünya genelinde dikkatle izlenecektir. Uluslararası toplumun bu duruma nasıl tepki vereceği, muhtemel yaptırımlar ve barış süreçlerinin geleceği açısından büyük önem taşımaktadır. Her iki tarafın da kayıplarını minimize etme çabası ve insani yardım koridorlarının açılması, bu çatışmanın çözümü için kritik bir nokta olacaktır.

Sonuç olarak, İsrail’in Gazze Şehri’ndeki askeri operasyonu, sadece askeri bir mücadele değil, aynı zamanda ciddi insani ve politik sonuçlar doğurabilecek bir süreçtir. Tüm bu dinamikler, bölgedeki barış ve güvenliğin sağlanması adına önemli bir sınav niteliği taşımaktadır.