Afrika Boynuzu’nun stratejik ülkesi Somali, enerji alanında yeni bir döneme giriyor. Üç farklı kara sahasında yapılacak petrol ve doğal gaz arama çalışmaları için uluslararası anlaşmalar imzalandı. Projenin hem bölgesel ekonomi hem de enerji güvenliği açısından büyük etkiler yaratması bekleniyor.
Petrol ve gaz arama çalışmaları için tarihi adım
Doğu Afrika’nın enerji potansiyeli açısından en dikkat çeken ülkelerinden biri haline gelen Somali, 2025 Nisan ayı itibarıyla üç ayrı kara sahasında petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerine başlıyor. Söz konusu arama faaliyetleri için Somali hükümeti ile uluslararası enerji şirketleri arasında önemli iş birliği anlaşmaları imzalandı.
Anlaşma, Somali Petrol ve Maden Kaynakları Bakanlığı öncülüğünde, çok uluslu enerji şirketleriyle yapılan uzun görüşmeler sonucunda hayata geçirildi. Arama yapılacak sahalar, ülkenin güney, orta ve kuzey bölgelerinde yer alıyor.
Hangi sahalarda arama yapılacak?
Somali’de petrol ve gaz arama faaliyetleri için belirlenen üç kara sahası şöyle açıklandı:
- Juba Havzası: Ülkenin güneyinde Kenya sınırına yakın olan bu bölge, jeolojik açıdan yüksek potansiyele sahip olarak değerlendiriliyor.
- Mudug Bölgesi: Orta Somali’de yer alan Mudug, son yıllarda yapılan sismik çalışmalarla enerji uzmanlarının ilgisini çekti.
- Puntland Sahası: Ülkenin kuzeydoğusunda yer alan bu saha, daha önce yapılan deneme sondajlarında olumlu veriler sunmuştu.
Bu sahalar hem karasal erişilebilirlik hem de güvenlik koşulları açısından yatırım yapılabilir alanlar olarak öne çıkıyor.
Uluslararası iş birliği ve yatırım detayları
Enerji projeleri kapsamında Somali, başta Avrupa ve Asya merkezli olmak üzere çeşitli ülkelerden enerji şirketleriyle ortaklık kurdu. Arama faaliyetleri için belirlenen toplam yatırım miktarının ilk aşamada 800 milyon doları bulması bekleniyor.
Anlaşma imzalanan şirketler, teknik ekipman sağlama, sondaj ve sismik veri analizi gibi alanlarda faaliyet gösterecek. Projeye teknik danışmanlık sağlayan şirketlerden bazıları:
Bu şirketler, Somali’nin enerji kaynaklarının ekonomik olarak çıkarılabilirliğini ölçmek üzere ilk 18 ay içinde yoğun analiz ve sondaj çalışmaları gerçekleştirecek.
Enerji potansiyeli ne kadar yüksek?
Uzmanlara göre Somali, özellikle karasal alanlarında henüz keşfedilmemiş önemli hidrokarbon rezervlerine sahip olabilir. Afrika’nın doğu kıyılarına yakın yapısı ve jeolojik olarak zengin tortul tabakaları, bu potansiyelin temelini oluşturuyor.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) raporlarına göre Somali’nin sahip olduğu sismik yapılar, Mozambik ve Tanzanya gibi doğu Afrika ülkelerinde bulunan rezervlerle benzer özellikler taşıyor.
Yani Somali’nin henüz tam anlamıyla kullanılmayan enerji potansiyeli, sadece ülkenin değil, tüm Afrika’nın enerji arz güvenliği açısından önemli bir kaynak haline gelebilir.
Somali hükümetinden açıklama: “Kaynaklar halkın hizmetine sunulacak”
Somali Petrol ve Maden Kaynakları Bakanı yaptığı açıklamada, bu projelerin sadece ekonomik değil, sosyal anlamda da bir dönüm noktası olacağını belirtti. Bakan, elde edilecek enerji gelirlerinin altyapı, eğitim ve sağlık gibi alanlarda kullanılacağını vurguladı.
Ayrıca anlaşmalarda şeffaflık ilkesine büyük önem verildiği, tüm sözleşmelerin kamuoyuyla paylaşılacağı ifade edildi. Somali hükümeti, enerji sektörünün kalkınmanın lokomotifi olacağını düşünüyor.
Enerji güvenliği ve jeopolitik etkiler
Afrika kıtasının enerji kaynaklarına yönelik ilgisi son yıllarda hızla artarken, Somali’nin bu süreçte ön plana çıkması bölgesel denge açısından da kritik bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Aşağıdaki gelişmeler, Somali’nin enerji sahalarının stratejik önemini artırıyor:
- Kızıldeniz ve Aden Körfezi’ne olan yakınlık
- Hint Okyanusu üzerinden geçen küresel enerji ticaret yollarına erişim
- Afrika’da Çin ve Avrupa arasındaki enerji rekabetinin etkisi
Bu faktörler, Somali’nin sadece bir enerji üreticisi değil, aynı zamanda stratejik enerji merkezi olma potansiyelini gündeme getiriyor.
Bölgesel iş birliği fırsatları doğabilir
Yeni keşiflerin ardından Somali’nin, komşu ülkelerle enerji alanında ortak projeler geliştirmesi gündeme gelebilir. Özellikle Kenya, Etiyopya ve Tanzanya gibi ülkelerle kurulacak enerji hatları, Doğu Afrika’da entegre bir enerji ağı oluşturulmasını sağlayabilir.
Bu bağlamda, Afrika Birliği ve Doğu Afrika Topluluğu (EAC) gibi bölgesel yapıların da projeye destek vermesi bekleniyor.